Η Ανάδειξη και οι Παρενέργειες της Δύναμης του Αμερικανικού Δολαρίου στο Παγκόσμιο Σύστημα

Τα τελευταία οκτώ δεκαετίες, το αμερικανικό δολάριο έχει καθιερωθεί ως το κύριο νόμισμα στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι παγκόσμιες συναλλαγές σε δολάρια αγγίζουν τα 6,6 τρισεκατομμύρια δολάρια καθημερινά, καθιστώντας το δολάριο κοινή γλώσσα για κεντρικές τράπεζες, επιχειρήσεις και τουρίστες από την Ευρώπη έως την Αυστραλία.

Η απόφαση του 1944 για την αναγνώριση του δολαρίου ως το κορυφαίο αποθεματικό νόμισμα προήλθε από τη συμφωνία του Μπρέτον Γουντς, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την αυξανόμενη διεθνή ζήτηση για το νόμισμα. Η ισχυρή αυτή ζήτηση ενισχύθηκε περαιτέρω το 1971, όταν ο Ρίτσαρντ Νίξον αποδέσμευσε το δολάριο από τον χρυσό, γεγονός που έφερε τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ σε δύσκολη θέση. Ενώ ένα ισχυρό δολάριο σημαίνει φθηνές εισαγωγές για τους Αμερικανούς καταναλωτές, επηρεάζει αρνητικά τις εξαγωγές των ΗΠΑ, καθιστώντας τες λιγότερο ελκυστικές στη διεθνή αγορά.

Από τη δεκαετία του 1970 έως τη δεκαετία του 1990, το υπουργείο Οικονομικών προσπάθησε να σταθεροποιήσει το δολάριο μέσω της Federal Reserve, συχνά με την υποστήριξη εμπορικών εταίρων. Παρά τις θετικές επιδράσεις, το φθηνό δολάριο είχε και πολιτικούς κινδύνους, καθώς οι υπερβολικές εξαγωγές δημιούργησαν προβλήματα για την οικεία βιομηχανία. Ιδιαίτερα τη δεκαετία του 1990, ο τότε Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον προχώρησε σε κινήσεις που αύξησαν την τιμή των ιαπωνικών εισαγωγών, υπέρ των Αμερικανών παραγωγών, ενώ ωστόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες επικρίνουν τις χώρες που παρεμβαίνουν στα νομίσματά τους.

Ο Ρόμπερτ Ρούμπιν, υπουργός Οικονομικών από το 1995 έως το 1999, αντιτάχθηκε στη νομισματική παρέμβαση, προτρέποντας να αφεθεί το δολάριο να καθορίζεται από τις αγορές. Η πολιτική αυτή θεωρήθηκε ότι εξυπηρετούσε τα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών. Ωστόσο, η πολιτική του ισχυρού δολαρίου επιβεβαίωσε την αντίθετη παραδοχή για το υπόλοιπο κόσμο, καθώς οι αμερικανικές εξαγωγές έγιναν πιο ακριβές.

Η κυρίαρχη θέση του δολαρίου παρατηρείται και στην αγορά πετρελαίου. Η συμφωνία του 1974 μεταξύ ΗΠΑ και Σαουδικής Αραβίας, όπου το πετρέλαιο τιμολογείται σε δολάρια, δημιούργησε μια ισχυρή οικονομική συμμαχία. Ωστόσο, πρόσφατες εξελίξεις, όπως το ενδιαφέρον της Σαουδικής Αραβίας να τιμολογεί το πετρέλαιο σε γιουάν, άρχισαν να εγείρουν ανησυχίες σχετικά με τη μακροχρόνια κυριαρχία του δολαρίου. Αντιμετωπίζει πλέον προκλήσεις από συμμαχίες όπως οι BRICS, που στοχεύουν να αμφισβητήσουν την κυριαρχία του αμερικανικού νομίσματος.

Το δολάριο, που κάποτε θεωρούνταν ισχυρό όπλο, πλέον μπορεί να έχει γυρίσει σε δίκοπο μαχαίρι για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Πηγή: naftemporiki.gr